انواع لیبرالیسم : Liberalism
[ تأثیر اصول لیبرالیسم در حوزه های مختلف و عرصه های گوناگون حیات بشری ، اشکال متعددی را به قرار زیر به وجود آورده است :
۱ ـ لیبرالیسم سیاسی :
لیبرالیسم سیاسی که جهت گیری آن معطوف به قدرت و دولت است ، نظریه ای است که خواهان حفظ آزادی افراد در برابر نهادی است که تهدید کننده آن است ، خواه این نهاد دولت ، مذهب یا عاملی دیگر باشد . در این باره لیبرالیسم بر مشارکت سیاسی ، دموکراسی ، آزادی انتخابات ، آزادی مطبوعات ، آزادی عقیده و بیان ، آزادی احزاب و اجتماعات و مانند آن تأکید می ورزد .
۲ ـ لیبرالیسم اقتصادی :
لیبرالیسم در عرصه اقتصادی به معنای مقاومت در برابر تسلط دولت بر حیات اقتصادی و مقاومت در برابر هر نوع انحصار و مداخله ی دولت در تولید و توزیع ثروت است . در این زمینه ، لیبرالیسم بر حفظ آزادی اقتصادی ، دفاع از حریم مالکیت خصوصی ، سرمایه سالاری ، ترویج بازار آزاد و رقابتی تأکید دارد . در واقع ، می توان لیبرالیسم اقتصادی را هم معنای سرمایه داری یا کاپیتالیسم دانست .
۳ ـ لیبر الیسم فرهنگی :
لیبرالیسم فرهنگی نیز بر آزادی فردی ، تسامح ، اومانیسم و سکولاریزم در عرصه ی فرهنگ و اندیشه ، در عرصه های مطبوعاتی ، سینما ، تئاتر و مانند آن تأکید می ورزد و هر گونه مداخله و انحصار دولت یا نهاد دیگر را در عرصه ی فرهنگی مردود می داند . یک شاخه مهم لیبرالیسم فرهنگی ، لیبرالیسم مذهبی است که به معنای آزاد بودن هر فرد در انتخاب مذهب یا دین از یک سو و انتخاب ایمان و یا بی ایمانی از سوی دیگر است . شایان ذکر است که در نگاه لیبرالی ، مذهب یا دین یک امر فردی و شخصی محسوب می گردد و نه یک امر اجتماعی و سیاسی .
۴ ـ لیبرالیسم اخلاقی :
لیبرالیسم اخلاقی در ارتباط و رابطه با رفتارهای اخلاقی انسانها ، آسان گیر ، انعطاف پذیر ، با گذشت و اباحی مسلک است . عمدتاً رفتارهای اخلاقی انسانها هر چند ناپسند و مذموم باشد از نظر لیبرالیسم اخلاقی مباح است .
تشخیص خوبی و بدی اخلاقی تنها به دست خود انسان است و هیچ منبعی حتی وحی و شرع الهی از نظر لیبرالیسم نمی تواند معیار خوبی و بدی رفتارهای اخلاقی را تعیین کند .
لیبرالیسم اخلاقی به نسبیت اخلاقی معتقد است ، یعنی بر اساس این نگرش ، هیچ اصل اخلاقی ثابت وجود ندارد و تنها این خواست ، اراده و انگیزه ها و هواهای فرد است که معیار خوبی یا بدی را تعیین می کند و تبیین گر ارزشهای اخلاقی است .
از دیدگاه لیبرالیسم اخلاقی ، واقعیت متعالی وجود ندارد و تصور از « خوب » غیر قابل تعریف و تهی است . ]۱
ارجاعات
1ـ کتاب : نقدی بر اومانیسم و لیبرالیسم / نویسنده : دکتر آیت قنبری / ناشر : فراز اندیشه / چاپ اول ۱۳۸۳ / صفحه ۱۳۱ و ۱۳۲ و ۱۳۳
پاسخ دهید